Tanışınız: UbuWeb

UbuWeb sayesinde daha önce Bukowski’nin kendi metinlerini okuduğu ses kayıtlarını ve Dalí New York’ta belgeselini sizlerle paylaşmıştık. Bugün siteyi biraz daha detaylı incelemek istiyoruz. Zira Ekşi Sözlük’ten Karia’nın da dediği gibi, burası bir “müstakil dijital sanat manifestosu”. Reklam yok, üyelik yok; bezdiren hiçbir müdahale olmadan, dijital ortama aktarılabilecek ve ucundan köşesinden ya da göbeğinden avangard sayılabilecek her türlü metin, ses kaydı ve videoyu burada bulmak mümkün. İnternet dallanıp budaklandıkça aslında aklımızı da bulandırdığı ve esaslı okumalardan, dinlemelerden uzak tuttuğu; ekran karşısında vakit geçirmekten eski keyiflerimizi unuttuğumuz söylenir durur. UbuWeb insana, hayır öyle değil, internet sayesinde bedava Rimbaud belgeseli seyretmek, Maurice Blanchot okumak mümkün, dedirtiyor.

Avangarda odaklanmaları onları sadece kaliteli işleri bedava sunmanın ötesine taşıyor ve aynı zamanda zor bulunanı, ülkeler ötesine kolay taşınmayanı da paylaşılır kılıyor. Bunun bir örneği, John Cage’e armağan kayıtlar olabilir. Venedik Bienali için kaydedilen bu kayıtları başka nerede bulabiliriz bilemiyoruz. Harvard Üniversitesi Arşivleri‘nden kurtarılmış Borges kayıtları ise Borges belgeseliyle birleşerek UbuWeb’in aynı sanatçının farklı mecralardaki hallerini birleştirme çabasına mükemmel bir örnek oluyor. (Borges kayıtları Harvard’da 1967-68 akademik yılında verdiği ve şiir üzerinde durduğu sekiz dersi içeriyor.)

UbuWeb ayrıca partnerleri üzerinden daha da sıradışı mecralara uzanma şansı yakalıyor ve bu şansı iyi kullanıyor. Biz coğrafya ve ilgilerimiz gereği özellikle Ortadoğu dergilerinin önde gelenlerinden Bidoun‘la yaptıkları ortaklığa ve “Bidoun Presents” (Bidoun Sunar) köşesindeki Ortadoğu malzemesine hayran kaldık. Türkiye üzerine de kısa bir tanıtım filmi çekmişliği olan Claude Lelouch, 1971’de 19 dakikalık bir İran tanıtım filmi çekmiş ve tamamını seyretmek mümkün. Bu bölümde İlhan Mimaroğlu‘nun müziğini de (farklı dönemlerden kayıtlar üzerinden) dinleyebilirsiniz.

Bu kadar farklı malzemeyi biraraya getirip, ücretsiz, reklamsız sunan site 16 senedir ayakta. Lennon günlüklerindenHans Richter, Marcel Duchamp ve Jean Cocteau’nun beraber ürettikleri filmlere kadar, telif meselesi sorunlu olacak, onlarca kayıttan bahsediyoruz. Aklınıza gelen ilk sorulardan biri zaten avangard sanat yapanların kazanacakları azıcık parayı da bu şekilde bir siteyle paylaşarak kaybetmeyecekler mi sorusu olabilir. UbuWeb, sık sorulan sorularda bu konuya cevabı şöyle vermiş (yine sıradışı bir şekilde bu bölümün Türkçesi de vardı, genelde alıntılarda yaptığımız gibi çevirmek zorunda kalmadık):

Eğer ürünün baskısı piyasada yoksa bizce adalet zedelenmiş sayılmaz. Ya da eğer piyasada satılıyor, ama deli bir fiyat isteniyorsa ya da elde etmek çok zorsa, şansımızı bir deniyoruz. Ama bir şey piyasada satılıyorsa ve herkes kolaylıkla alabiliyorsa, ona dokunmuyoruz. En son yapmak isteyeceğimiz şey zaten zar zor bulduğu parayla avangart sanat üreten insanların kazanabilecekleri üç-beş kuruşa göz dikmektir. UbuWeb dijital ortama uyarlanmış zor bulunan, baskısı bitmiş ya da acayip ürünlerin dağıtımına hizmet eden bir kooperatif gibidir. Eğer biz çok zor bulunabilecek bir somut şiiri tarayıp da burada yayımlıyorsak, bu işlem o şiirin gerçek hayattaki değerine hiçbir zarar vermez, tersine onu daha da değerli kılar. Yine de umurumuzda değil, E-bay’de satılık bir sürü eşya var zaten ve çoğu için de anamızın nikâhını istiyorlar.

Eğer baskısı bitmiş bir ürün yeniden basılırsa, biz onu hemen kendi sayfalarımızdan kaldırırız. Yine, eğer bir sanatçı kendi ürünlerinden birinin UbuWeb aracılığıyla gönderildiğini öğrenir de kızarsa, hemen ona saygı duyar ve o ürünü de kaldırırız. Böyle bir durum olursa lütfen bize bildirin. Neyse ki genelde, ürünlerinin dağıtımı için çok da müşkülpesent davranmayan insanlarla birlikte çalışıyoruz. Yine de her zaman yeni sanatçıların yeni ürünlerine açığız.

Çoğu öğretim üyelerinden oluşan geniş yönetim kurulu ve bol partneriyle UbuWeb her an yıkılmayı beklese de tam tersi güçlenerek, çoğalarak ayakta durmaya devam ediyor. Satın alamayacağınız ve satamayacağınız bir sanat arşivi! Ne okusam, ne dinlesem dertlerine derman site!

Website | + posts

Tanışınız: UbuWeb” üzerine 6 yorum

  1. Sitenin kendi şahaneliği bir yana, sık sorulan soruların Türkçesine hayran kaldım. Otomatik bir şekilde çevirmedikleri belli.

    Ayrıca Firefox’a bayılan sıkı Mac’çiler olmaları da takdir edilesi 🙂

  2. Bildiğim kadarıyla beğendiğiniz malzemeleri üşenmeyin arşivinize alın, bize ne olacağı belli olmaz diyorlar. ayrıca her zaman gönüllü çalışacak insan da arıyorlar.

Bir Cevap Yazın