14 Temmuz, Diyarbakır Cezaevi’nde 1982’de yapılan büyük ölüm orucu ile 1789’daki Fransız Devrimi gibi siyasi eylemlerin yıldönümü olmakla beraber, üstat Ingmar Bergman‘ın da doğum günüdür. Herhalde usta bir sanatçının doğum-ölüm yıldönümleriyle ilgili en çok hoşumuza giden, bir anda hakkında yazılanların çoğalması, yeni yeni bilgiler edinebilmemiz. Böylece geçtiğimiz hafta Ingmar Bergman’ın hem Cannes hem de Oscar için bir nevi “Ödülünüz de sizin olsun töreniniz de,” dediğini, ileride kendisi de başlı başına bir üstat olacak Stanley Kubrick‘in de Bergman’a hayranlık dolu bir mektup göndermiş olduğunu öğrendik. Gecikmiş bir doğum günü kutlaması olarak Türkçeye çevirdiğimiz metinleri aşağıda bulabilirsiniz. Yaban Çilekleri aşkına! (Letters of Note ve Letters of Note aracılığıyla.)
Ingmar Bergman
AB Svensk Filmindustri
SOLNA 2.
İsveç
Solna 2/5 1960.
Mise Lotte H.Eisner
Cinematheque Francaise
82, rue de Courcelles
PARIS 8. /Fransa/
Sevgili Miss Eisner,
Sizden haber almak beni her zaman memnun eder.
Öte yandan, benimle FESTİVALLERLE ilgili konuşulduğunda hiçbir zaman memnun olamıyorum; “JUNGFRUKÄLLAN” Cannes Festivali’nde gösterileceği için de özellikle üzüldüm. Endişeliyim; ayrıca “JUNGFRUKÄLLAN”, “SOMMARLEK”le birlikte en sevdiğim filmlerimden olduğu için tatsız sürprizlerle ilgili çok katı hislerim var.
Eğer Cannes’da olmasaydı, Mr. Sjöström’le, filmlerindeki performanslarla ilgili konuşmak çok isterdim. Ama o ten et pazarından, o ruhsal utanç kaynağından nefret ediyorum.
Bir festivalde insan sanat bağlamında filmlerden gerçekten umudunu kesebiliyor.
Yakında tekrar haberleşmek umuduyla.
Mr. Langlois ve size en derin sevgilerimi sunuyorum.
Saygılarımla,
——
Ingmar Bergman
AB Svensk Filmindustri
SOLNA 2.
İsveç
Solna 12/5 1960.
ACADEMY
of Motion Picture Arts and Sciences
9038 Melrose Avenue
HOLLYWOOD 46. /California/
Saygıdeğer Yetkililer,
“SMULTRONSTÄLLET” (“YABAN ÇİLEKLERİ”) “OSCAR” yarışına katılmadığı için filmi aday göstermenizin yanlış olduğunu düşünüyor, bu yüzden “ADAYLIK SERTİFİKASI”nı size geri vermek istiyorum.
“OSCAR” adaylığının film sanatı için utanç verici bir uygulama olduğu kanaatindeyim ve bu yüzden beni gelecekte jüri listesinden çıkartmanızı rica ediyorum.
Saygılarımla,
——
UNIVERSAL-INTERNATIONAL PICTURES
UNIVERSAL CITY, CALIFORNIA
9 Şubat 1960
Sayın Mr. Bergman,
Kuşkusuz bu mektubu gereksiz kılacak kadar başarı kazandınız ve takdir edildiniz. Bu yüzden sizin için bir anlamı olur mu bilmiyorum, ama bir yönetmen olarak ben de filmleriniz aracılığıyla dünyaya yaptığınız olağanüstü, dâhice katkı için sizi tebrik etmek istiyorum (hiç İsveç’te bulunmadığmdan ne yazık ki oyunlarınızı göremedim). Hayatı görüş şekliniz, beni bugüne dek hiçbir filmin etkilemediği kadar derinden etkiledi. Günümüzün en büyük yönetmeni olduğunuzu düşünüyorum. Bunun ötesinde, müsaadenizle ruh hali ile atmosfer yaratışınızda, performansların inceliklerini yakalayışınızda, bariz olandan kaçınmanızda ve karakterlerinizin dürüstlüğü ile bütünlüğünde herkesin önünde olduğunuzu belirtmek istiyorum. Buna bir de bir filmin yapımında ihtiyaç duyulan diğer şeyleri de eklemeliyiz. Harika oyuncularla çalışma talihine sahipsiniz. Max von Sydow ile Ingrid Thulin zihnimde capcanlılar ve oyuncularınızın arasında şu an hatırlayamadığım daha nice adlar var. Size ve hepsine gelecek için bol şans diliyorum; yeni filmlerinizi büyük bir sabırsızlıkla bekliyorum.
Saygılarımla,
Stanley Kubrick
[…] teşekkür ediyoruz. İlgilenenler için: Koltukname’nin mektup dosyasında de Sade, Camus, Bergman, Steinbeck ve daha nice edebiyatçılar var. (Des Lettres […]
[…] * Cannes demişken, Ingmar Bergman’ın bu büyük festivalle ilgili düşüncelerini de hatırlayalım. Üstat festivali, “et pazarı ve ruhsal utanç kaynağı” olarak tanımlamıştı. […]