Kitap

Burçlar ve yazarlar: Aslan

Sırma Köksal13 Yorum

Sırma Köksal’ın 2003’te Radikal Kitap’ta yayımlanan, burçlar üzerinden yazarları inceleyen yazı dizisini, yazarın da izniyle bu yıl Koltukname’de paylaşacağız. Aradan geçen 10 yıldan sonra okurlarca yeniden keşfedilmesi ve sizleri de bizleri ettiği kadar mutlu etmesi ümidiyle.

Lüks Aslan’ın Harcıdır

Aslan kedigiller ailesinden haşmetli bir hayvandır, Ormanlar Kralı olarak bilinir. Yırtıcı ve tembel bir avcıdır, avını şiddete başvurarak kısa sürede yakalar, üstüne krallar gibi uzun uzun dinlenir, kebap yapar. Aslan her şeyin en parlağını sever, yıldızı doğal olarak Güneş’tir.

Dorothy Parker, “Siz lüksünüze bakın, lüzumlu işler kendi başının çaresine bakar,” diye buyurmuştu bütün Aslanlığıyla. Lüks Aslan’ın harcıdır, sıradan ölümlülerin başına iş açabilir. Üstelik sıradan ölümlülerin başına iş açması Aslanlar’ı rahatsız da etmez. Mesela George Bernard Shaw, “Paralı sınıfları tanıdıkça giyotini daha iyi anlıyorum,” demişti. Shaw Aslan’dı (Napoléon da), paralı sınıflardan tanıdıkları ise büyük ihtimalle Aslan değildi. Çünkü Aslan genellikle giyotine gerek bırakmadan parasını, malını, mülkünü paylaşmaya hazır, cömert birisidir. Aslan’ın paylaşmaya razı olmayacağı tek şey iktidardır. Elias Canetti, ister yaşıyor olsun ister ölmüş olsun, Tanrı hakkında konuşmamayı imkânsız buluyordu, ne de olsa bu kadar uzun süre ortalıkta olmuş biriydi Tanrı.

Aslan geri planda kalmayı, herhangi birinden sonra gelmeyi sevmez. Sevdiği ve elde ettiği şeylerin de en iyisi olmasını ister her zaman. Turgut Uyar, Tomris Uyar’la evlenmişti, en yakın arkadaşı ise Edip Cansever’di. Ama bu doğaldır, Edip Cansever de Aslan’dı, o da en iyisini istiyordu, onun için onun da en yakın arkadaşları Uyar çiftiydi.

Aslan hayatı, eğlenmeyi, gülmeyi, başkalarını büyülemeyi ise çok sever. Espri duygusu ise ancak kendine güveni tamam olduğunda gelişir. Vitold Gombrovicz kendine güveni tam Aslanlardandı ama espri duygusu da iyi kötü yine kendine yontmaktan yanaydı. Aslında Aslan genellikle iyimser birisidir. Kış geldiğine göre bahar uzakta olabilir mi, diye sevinirdi Shelley. O da otorite tanımaz, iyimser bir romantikti. Aslan zaten romantiktir. Hem de biraz demode biçimde romantiktir. Zelda Fitzgerald, artık soyu tükenmekte olan insanlara hitap edecek çok güzel bir roman yazmak isterdi: “Sadakat, küçük düzenli dünyalar ve pop şarkıların felsefesiyle yaşayan insanlar hakkkında bir kitap.” Ama Aslan pek uzakgörüşlü değildir, bu insanların soyu hiç tükenmez.

Dünya dediğiniz yer Aslan, Terazi, Boğa ve diğerleriyle doludur. İyi ki doludur çünkü Aslan zaman zaman yalnız kalmak ihtiyacı hissetse de yalnızlığı pek sevmez. Çevresinde hep elit insanlardan oluşan bir kalabalık bulunsun ister, yazar olmadığında da ister bunu. Edebiyat ajanı Barbaros Altuğ da onun için kendine seçme yazarlardan oluşan bir maiyet toplamıştır. Bazıları onlara kıl olur ama Aslan’ın yaptığı şeyler diğerlerini sık sık kıl edebilir. Çünkü onun gözünde dünya en son piyesini sergileyeceği bir sahnedir. Kendisi için bir şeyler yapmayı pek aklı almaz. Raymond Chandler bir insanın gizli gizli de olsa bir kâğıda bir şeyler yazmaya başladığında bunu illa ki yayımlamak isteğiyle yaptığına inanırdı. Buradan da anlaşılacağı gibi Aslan yaptıklarını denize atmaz. Denizle ilişkisi daha başka türlüdür, merak edenler Melville’in Moby Dick‘ini okusunlar. Aslan seyrek ama yeterli kudrette öfkelenir. Ortalığı birbirine katar. Bu da olsa olsa Başak’ın işini zorlaştırır.

***

Aslan yazarları
Dorothy Parker / George Bernard Shaw / Elias Canetti / Turgut Uyar / Edip Cansever / Vitold Gombrovicz / Zelda Fitzgerald / Shelley / Herman Melville / Raymond Chandler

(Görsel, astrolog Guido Bonatti‘den, 1277 civarı yapıldığı tahmin edilen bir gravür. Diğer burçlar için bkz. Yay, Akrep, Terazi, Başak, Yengeç, İkizler, Boğa, Koç, Balık, Kova, Oğlak.)

Sırma Köksal
+ posts

“Burçlar ve yazarlar: Aslan” üzerine 13 yorum

Bir Cevap Yazın