Tolstoy 1853’te, yirmi beş yaşındayken şöyle yazmıştı:
Olağanüstü bir insan olduğum fikrine er ya da geç alışmam gerekiyor. Ahlaken benim kadar iyi, idealleri için her şeyi feda etmeye benim kadar hazır olan başka kimseyle tanışmadım.
Tevazu gösterdiği söylenemez. Ama olağanüstülük konusunda haksız da sayılmaz. Tolstoy “idealleri”ne ulaşabilmek için, yukarıdaki cümleyi sarf etmeden yedi yıl önce kendine yaşam kuralları belirlemişti bile. Bunlar şöyleydi:
- Beşte kalk
- En geç onda yat
- Gün içinde iki saat uyunabilir
- Yemekte aşırıya kaçma
- Tatlı yiyeceklerden kaçın
- Her gün bir saat yürü
- Kerhaneye ayda sadece iki kere git
- Yardımcı olabileceğin kişileri sev
- Toplumun mantığa dayanmayan tüm görüşlerini yok say
- Bir seferde sadece tek şey yap
- Gerekli olmadığı takdirde hayallere dalıp gitme
Tolstoy bu listeye daha sonra şu maddeleri de ekledi:
- Asla duygularını belli etme
- Başkalarının hakkında ne düşündüğünü umursamayı bırak
- İyilik yapacağın zaman dikkat çekmeden yap
- Kadınlardan uzak dur
- Arzularını çok çalışarak dizginle
- Kendinden kötü durumda olanlara yardım et
Kerhane ziyaretleri konusunda bir yorum yapamayacağız; ama aşırıya kaçmadan yemek yemek, tatlılardan uzak durmak, günde yedi saat uyumak gibi kurallar günümüzde de çok rahat uygunlanabilir, uygulanmalı. Henri Troyat’nın biyografisine göre, Tolstoy bunlara bir süre sonra Yazma Kuralları da eklemişti:
- Kendi eserinizi eleştirdiğinizde kendinizi her zaman algısı en zayıf okurun, bir kitapta sadece eğlence arayan okurun yerine koyun.
- En ilginç kitaplar, yazarın kendi görüşünü saklıyormuş gibi davrandığı ama ona yine de sadık kaldığı kitaplardır.
- Yeniden okur, metninizi yeniden ziyaret ederken (aklınıza gelen düşünceler ne kadar harika olursa olsun) nelerin eklenmesi gerektiğini değil … anlam bütünlüğünü bozmadan ne kadarının atılabileceğini düşünün.
Savaş ve Barış‘ın üstünden geçerken Tolstoy ekleme yapmak yerine bölümler çıkardıysa, ilk taslağın kaç sayfa olduğunu çok merak ettik doğrusu…
Tolstoy’un külliyata yakın baskıları için İletişim Yayınları ve İş Bankası Yayınları‘na bakabilirsiniz. Elbette yazarın eserleri birçok yayınevi tarafından yayımlandığından başka seçenekler de mevcut. Tercih yapmadan önce Sabri Gürses‘in Koltukname için yazdığı çalıntı çeviri tespit kılavuzuna göz atmanızı tavsiye ederiz. Tolstoy’un ender bir video görüntüsünü merak edenleri ise buraya alalım. (Open Culture aracılığıyla.)
Reblogged this on yasarnorman.
[…] Yazının devamı için Koltukname’ye devam edin […]