Yıllar geçtikçe ülke olarak daha da zor günler yaşıyoruz. Sonucu beğenilmeyince tekrarlanan seçimler, bombalı saldırılar, sokağa çıkma yasakları, her an çıktı çıkacak savaşlar, yine ölümler, ölümler… Umudun ışığı yavaş yavaş sönerken, her gün biraz daha gömüldüğümüz karanlıktan kurtulabilmek, anlamsızlıkların içinde biraz anlam bulabilmek adına kendimizi her zamanki gibi sanata veriyoruz. İşte Koltukname ekibi olarak bizi 2015’te en çok etkileyen albüm, film ve kitaplar.
Yılın başyapıtı: Bir Avuç Toz / Evelyn Waugh / Çev. Roza Hakmen / Everest Yayınları
20. yüzyılın en önemli İngiliz yazarlarından biri ve belki de en komik yazarı olan Evelyn Waugh, uzun bir aradan sonra bu sene Türkçe okurlarıyla buluştu. Yazarın en çok bilinen romanı, Brideshead Revisited yıllar önce yayımlanmış ama uzun zamandır tükenmişti.
İngiliz bir “centilmen”in karısıyla çalkantılı ilişkisini ve servetini yavaş yavaş yitirmesini konu alan Bir Avuç Toz, Waugh’nun satirik ilk dönem eserleri ile İkinci Dünya Savaşı sonrası daha ağır edebiyatı arasında bir geçiş romanı olarak değerlendirilebilir. Tam da bu yüzden, biz Brideshead Revisited‘den ziyade Bir Avuç Tozu yazarın başyapıtı olarak görüyoruz. Waugh’yla henüz tanışma fırsatı yakalayamamış okurlar için Roza Hakmen’in çevirisi harika bir fırsat.
Benzersiz bir edebiyat rehberi: Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuzu / Selim İleri / Everest Yayınları
Hayatını edebiyata adamış usta bir yazardan, Türk romancılığına ayna niyetine bir kılavuz. Selim İleri yazılarında, söyleşilerinde, programlarında, her fırsatta Türkçe edebiyatı savunmuş, önemli yazarlarımızın önemli eserlerinin daha geniş bir kitle tarafından okunabilmesi için büyük çaba harcamıştır. Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuzu‘nda da, adından anlaşılabileceği üzere, 1874-1980 arası yayımlanmış romanlardan sevdiklerini son derece öznel bir şekilde derliyor. Kimi zaman sadece bir paragrafla anlatıyor kitabı seçme nedenini, kimi zaman uzun alıntılar paylaşıyor. Hem baştan sona okunabilecek hem de ara ara karıştırılabilecek nitelikte, harikulade bir kılavuz.
Yeni yıl kararlarınız için okumanız gereken tek kitap: Az Yeterlidir / Pier Vittorio Aureli / Çev. Baran Bilir / Lemis Yayınları
Lemis Yayınları’ndan çıkan Az Yeterlidir ilk bakışta sanki mimarlık içi bir tartışma gibi dursa da, aslında 21. yüzyılda yaşam nasıl yaşanabilir üzerine çok sıkı ama sade ve zevkli bir okuma.
“Az çoktur”, artık defter kapaklarında bile gördüğümüz, carpe diem kadar sık rastladığımız bir motto oldu. İşte bununla hesaplaşan Aureli, az azdır, diyor, romantize etmeye gerek yok. Rejimler ekonomik krizlerin ve kemer sıkma politikalarının insanları sokağa çıkarmasına değil de evlerinde yemek pişirmeye ve tekrar sökük çorapları dikmelerine sebep olmasını tercih ediyorlar. Ama aynı rejimler aynı insanların bir yandan da gerektiğinde şahane bir tasarım obje vs. için kredi kartına taksit yaptırmayı unutmamalarını da istiyor. Bu çelişkiyi açıklayan Aureli, yoluna az yeterlidir diye devam ediyor. “Az” bu tüketim toplumunun dışına çıkabilme umudu için bir başlangıçtır ama ancak bir başlangıçtır. Yeni kurallarla yeni bir yaşam kurmak gerek.
Brecht’ten, Benjamin’e, Marks’dan Corbusier’e, Calvin Klein’dan keşişlere kadar çok farklı referanslarla ilerleyen kitap, insanın kendi hayatı üzerine kendi kural ve düşüncelerini oluşturmasına imkân veriyor. Manifesto değil, bir soru. Sizce az nedir, yeterli midir, yetiyorsa yettiği şey nedir? Yeni yıl için türlü yeni kurallar oluşturmadan önce okumanızı şiddetle tavsiye ediyoruz. Okumayacağım dinleyeceğim derseniz, aşağıda kendisi kitabı üzerine uzun uzun konuşuyor:
Proustvari bir ziyafet: Finzi-Contini’lerin Bahçesi / Giorgio Bassani / Çev. Neyyire Gül Işık / Yapı Kredi Yayınları
20. yüzyıl İtalyan edebiyatının önemli isimlerinden Giorgio Bassani, bildiğimiz kadarıyla Türkçe okurlarıyla ilk defa buluşuyor. Buna vesile olan, savaş sonrası İtalyan edebiyatının başyapıtlarından sayılan Finzi-Contini’lerin Bahçesi.
Finzi-Contini’lerin Bahçesi, 1938 yılında, Irk Yasaları’nın çıkarıldığı karanlık dönemde zengin bir ailenin kızına tutulan orta sınıf bir “iyi aile çocuğu”nun hikâyesini anlatmakta. Bassani, romanın geçtiği Ferrera şehrini, farklı yaşamları, karakterleri ve olayları büyük bir incelikle işliyor. Öyle ki kitap özellikle başlangıcında Proust’un ölümsüz yazınını anımsatıyor. Bassani gerçekten de Finzi-Contini’lerin Bahçesi‘yle kendi “kayıp zaman”ının izini sürüyor.
İnsana kitapları sevdiren dizi: Açıklamalı Notlarıyla Sherlock Holmes, II. Cilt / Sir Arthur Conan Doyle, Ed. Leslie S. Klinger / Çev. Bekir Diri, Çağdaş Acar, Gökhan Fırat / Everest Yayınları
Açıklamalı Notlarıyla Sherlock Holmes‘un birinci cildine 2013 listemizde “İnsana kitapları sevdiren kitap” olarak yer vermiştik. Dizinin ikinci cildi de aynı hissi yaşatmayı sürdürüyor. Sherlock Holmes’un Dönüşü, Son Vaka ve Sherlock Holmes’un Vaka Kitabı‘nı içeren bu ciltle birlikte Sherlock Holmes’un öykü külliyatı tamamlanmış oluyor. Ünlü dedektifin maceralarının Strand Magazine‘de yayımlanan ilk halini temel alan dizi, Leslie S. Klinger’ın notları ve özgün çizimlerle özenli bir çalışma. Hem ayrı ayrı hem de birlikte çok güzel bir hediye olacağını da not düşelim. Umarız Holmes romanlarını içeren üçüncü ve son cilt de tez vakitte yayımlanır.
Bir ustanın son eseri: Fil / Raymond Carver / Çev. Ayça Sabuncuoğlu / Can Yayınları
Fil, Amerikan öykücülüğünün bayrağını John Cheever’dan devralmış sayılan Raymond Carver’ın son kitabı. Daha doğrusu yazarın son öykülerini, yani ustalık eserlerini içeriyor.
Daha önceki kitaplarında da olduğu gibi, kadın erkek ilişkilerinde yalnız kalan, birbirine yabancılaşan insanları anlatıyor Carver Fil‘de. Anlatıcılar eski eşlerinin, yeni eşlerinin, sevgililerinin, annelerinin, kısacası hayatlarındaki kadınların talepleriyle, şikâyetleriyle başa çıkmaya çalışan erkekler.
Ama son öykü, bambaşka bir öykü. “Canım” diye anılan, tüm öykücülerin benzetildiği, Twitter’daki bütün özlü sözlerin atfedildiği Anton Çehov’un son günlerini anlatıyor “Ayak İşi”. Yine ilişkiler üzerinden gidiyor, Çehov’un eşi Olga Knipper’la son anlarını, Knipper’ın Çehov’un ölümünden sonraki yalnızlığını ele alıyor Carver. Çehov severlere bu son öyküyü, öykü severlere de bir ustanın bu son kitabını muhakkak okumalarını öneriyoruz.
[…] ← 2015’ten Kalanlar // Kitap by koltukname | 6 Ocak 2016 · 12:41 ↓ Jump to Comments […]
[…] ← 2015’ten Kalanlar // Kitap by koltukname | 5 Ocak 2016 · 12:41 ↓ Jump to Comments […]
4 yıldır yaşattığın eşsiz okuma keyfi, keşfettirdiğin tüm kitaplar, filmler ve yeni dünyalar için teşekkürler Koltukname!
Teşekkürler Eda Hanım. Çekilişe katılabilmek için yorumu çekiliş yazımızın altına bırakmanız gerekiyor.