Devletlerin birbirleriyle çıkarlarına göre kol kola olması ya da itiş kakışa girmesi, nadir bir durum sayılmaz. Malumunuz bu aralar pek çok başka ülkeyle olduğu gibi, Rusya’yla da ilişki durumumuz karışık. Varsın siyasetçiler birbirlerine diş bilesin, konu sanat olunca akan sular duruyor. Nitekim bahsetmek istediğimiz sanatçı da 1931 Gürcistan doğumlu Ermeni müzisyen Mikael Tariverdiev.
Bu ismi duymamış olabilirsiniz, zaten Rusya dışında kendisini tanıyan da çok az. Bizim haberdar olmamız ise, The Real Tuesday Weld adlı İngiliz müzik grubunun solisti Stephen Coates sayesinde. Coates, Sovyetler Birliği ve Soğuk Savaş konularına kafayı fena takmış bir sanatçı ve bu konularda yerinde araştırmalar yapmak için de sıklıkla Rusya’ya gitmekte. Birkaç yıl önce Moskova’da bir kafede oturup usul usul yağan karı seyretmekte olan Coates, arka planda çalan harika müziği fark eder. Servis yapan garsona kim olduğunu sorduğunda, “Ah, eski günlerin şarkıları” yanıtını alır. Çalan albüm, 1964 tarihli Do svidaniya, malchiki (Elveda Çocuklar) adlı filmin müzikleridir.
Stephen Coates’in Mikael Tariverdiev ismiyle tanışması işte böyle olur ve bu depresif, zarif ve çarpıcı müziğin peşine düşüp Moskova’nın altını üstüne getirir. 1996 yılında göçüp gitmiş Tariverdiev, Rusya’da oldukça bilinen ve sevilen bir müzisyendir. Müzik eğitimini tamamladıktan sonra film müzikleri bestelemeye girişir ve 1964 yılında yukarıda adı geçen filmle ilk kez adını duyurur. Sonra da bu çalışkan adam hiç durmadan film müzikleri üretir. 130 film müziği yanında operalar, baleler, her tür şarkı yazar. Ama döneminin siyasi şartları, bu harika bestecinin dünyaya adını duyurmasını günümüze kadar geciktirir.
Stephen Coates, müzisyenin dul eşinin de desteğiyle birlikte en nadide Tanriverdiev mücevherlerinden oluşan üç albümlük bir seçkiyi yayına hazırladı. Coates’a bu çabası için minnettar olmak için bir kaç parçayı dinlemek yeterli. Bu gibi keşifler yaptıktan sonra, insan daha duymadığımız, rastlayamadığımız, tanışamadığımız ne yitik inciler var diye hayıflanmadan edemiyor.
Coates’in Film Music adlı Tanriverdiev toplaması hakkında bizzat çektiği İngilizce kısa tanıtım videosunu buradan izleyebilirsiniz. (Popmatters aracılığıyla.)
