20. yüzyıl, devrimlerin, değişimin ve direnişin hız kestiği bir dönem olmadı. Dünya döndükçe, insanlık da yeni hikâyeler yazmaya devam etti. O hikâyelerden biri de Meksika’da, Emiliano Zapata ve Pancho Villa olarak bilinen Arango Arámbula ve José Doroteo tarafından yazıldı.

1876’dan 1911 yılına dek süren ve “Porfiriato Dönemi” olarak bilinen dönemde, Meksika, Porfirio Díaz adlı eski askerin yönetiminde kalmıştı. Díaz, Fransız istilasına karşı dövüşmüş yürekli bir askerdi ancak bir diktatöre dönüşmesi pek uzun sürmedi. Halkın üzerinde her tür baskıyı kuran Díaz’a karşı ayaklanmalar da böylece ülkenin her yanında kendiliğinden gelişti. Zapata’nın “Zapatistas” adı verilen gerilla ordusu ve Villa’nın “Villistas” adı verilan silahşörleri, mücadelenin önemli militer güçleri oldular. Villa ve Zapata’nın adamları arasında “La Cucaracha” (Hamamböceği) adlı eski bir İspanyol halk şarkısı oldukça popülerdi. Sözleri değiştirilerek çok sayıda farklı versiyonu yapılan parça, aslında 15. yüzyılda İberik Yarımadası’ndaki son Müslümanlara yönelik mücadele döneminden kalmaydı. Louis Armstrong, The Gipsy Kings, Los Lobos gibi modern zamanların müzisyenleri de bu parçayı yorumlamışlardı.Devamı »