Funny in Farsi‘nin (Farsçada Komik) yazarı Firoozeh Dumas‘ın Los Angeles Times‘taki makalesine göre, kitabın Farsça çevirmeni Mohammad Soleimani Nia dört hafta önce tutuklanmış. Nia kitabı 2003’te çevirdikten sonra İran asıllı Dumas’ın anıları büyük ilgi görmüş. Evinden aniden götürülen Nia’nın neyle suçlandığı ya da nerede tutulduğu bilinmiyor. Dumas’ın makalesinden bazı parçalar şöyle:
Çevirmen bir simyacıdır, ahengi, sesi, anlamı ve sembolü sizin anadilinizden benimkine, sizin kültürünüzden benimkine çevirir. Düşünceleri farklı topluluklara yayar, dünyaları birleştirir, sınırları ortadan kaldırır. Bu, İran gibi bir yerde tehlikeli bir iştir…
Mohammad bana Antoine de Saint-Exupery’nin Küçük Prens’ini hatırlatıyor. Nazik ruhu ışıldayarak ortaya çıkıyor. İran hapishanesinde kurtulabilecek türden biri değil. İnsanlar kötü haberler almaktan bunaldılar, özellikle de adı Mohammad olan adamlarla ilgili kötü haberler almaktan, ama uyuyorum ki bir yerde birileri, tek suçu kahkahayı buradan İran’a çevirmek olan bu adama yardımcı olabilir.
İran’da yaşananların, hapse atılan gazeteci, yazar ve blog yazarlarının durumunu göz ardı etmek istemiyoruz elbette –ki Türkiye’de yaşayıp bunu yapmak mümkün de değil– fakat insan yine de Dumas’ın sözlerindeki, Amerika dışı ülkelerdeki ifade özgürlüğü sınırlandırmalarıyla ilgili o tuhaf Amerikan romantizmini yadırgamaktan kendini alamıyor. Neden bir yerde birilerinin kendi kitabının çevirmenine yardım etmesini bekliyor? Kendisi bir şey yapmak istemiyor ya da eli kolu bağlıymış gibi hissediyorsa da neden sorumluluğu bir başkasının üzerine yıkmaya çalışıyor? İnternetten bulabildiğimiz bilgilere göre bu sorumluluğu şu an Go Petition sitesi üstlemiş durumda: Nia’nın serbest bırakılması için dilekçe imzalamak isterseniz şuraya buyrun.
Bu, elbette başka ve daha uzun bir tartışma konusu. Biz bu haberi verdikten sonra Türkiye’de uzun bir zincirin son halkaları olarak Yumuşak Makine‘nin çevirmeni Süha Sertabiboğlu ve Ölüm Pornosu‘nun çevirmeni Funda Uncu‘nun hâlâ yargılanmakta olduklarını hatırlatalım.
